W czwartek, 18 sierpnia, w 46. rocznicę śmierci błogosławionego księdza Romana Kotlarza, pamięć duchownego, zakatowanego przez “nieznanych sprawców” uczcił wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński, który złożył kwiaty pod obeliskiem przy dawnej plebanii w Pelagowie – Trablicach. Wieczorem, po uroczystej Mszy świętej, miał miejsce finał Powiatowego Festiwalu Ikony Wolności, podczas którego wybrzmiały właśnie patriotyczne piosenki w wyśmienitym wykonaniu grupy Lustro.

Tego dnia, podczas uroczystości o godz. 12 pamięć ks. Kotlarza uczcił wicepremier Piotr Gliński. W Pelagowie – Trablicach, gdzie znajduje się dawna plebania ks. Kotlarza, który stał się symbolem walki robotników o wolność i godność ludzkiego życia.

– Poprzez zaangażowanie w protest robotniczy w czerwcu 1976 roku ksiądz Roman był prześladowany, bity, torturowany i nachodzony przez „resort oprawców, który składał się ze zbirów i morderców” – mówił premier Gliński nawiązując do działalności “Grupy D”, ściśle tajnego oddziału specjalnego do walki z Kościołem w IV Departamencie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. – Pamiętajmy o tym, bo jest wielu, którzy chce o tym zapominać – dodał wicepremier polskiego rządu.

W uroczystości wzięli udział m.in. posłowie Marek Suski i Radosław Fogiel, a także biskup radomski Marek Solarczyk oraz dyrektor Oddziału IPN w Lublinie dr Robert Derewenda i przedstawiciele radomskiej Solidarności wraz z jej przewodniczącym Zdzisławem Maszkiewiczem oraz starosta Waldemar Trelka.

Uroczysta Msza święta

O godzinie 17.00 w kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Pelagowie odprawiona została Msza święta koncelebrowana w intencji zmarłego kapłana pod przewodnictwem księdza biskupa ordynariusza radomskiego Marka Stolarczyka. W koncelebrze uczestniczył m.in. ks. Mirosław Kszczot, kapelan Stowarzyszenia Radomski Czerwiec‘76 i ks. Andrzej Wąsik, postulator procesu beatyfikacyjnego ks. Kotlarza, który prowadzi Diecezja Radomska.

Wśród licznie zgromadzonych mieszkańców byli obecni między innymi: senator Wojciech Skurkiewicz, poseł Anna Kwiecień, starosta radomski Waldemar Trelka, naczelnik Delegatury IPN w Radomiu Danuta Pawlik, Przewodnicząca Rady Miejskiej w Radomiu Kinga Bogusz, radni Gminy Kowala Agata Kicior, Jarosław Słomka i inni, dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej w Mazowszanach Małgorzata Trelka, przewodniczący Solidarności Rolników Indywidualnych Ziemia Radomska Tomasz Świtka, czy sołtys sołectwa Trablice Jolanta Trelka.

Licznie stawiły się też delegacje: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu, Towarzystwa Patriotycznego im Ks. Romana Kotlarza z Szydłowca, parafii Koniemłoty, NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska, NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych, Stowarzyszenia Radomski Czerwiec 76 oraz poczty sztandarowe: NSZZ Solidarność Ziemia Radomska; NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych; NSZZ  Leśników; Stowarzyszenie Radomski Czerwiec 76 oraz Publicznej Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Mazowszanach.

Po Mszy Świętej w kościele w Pelagowie – Trablicach rozpoczął się recital zespołu Lustro z płyty “Gloria Victis”, czyli znane piosenki partyzanckie, patriotyczne czy powstańcze w rockowych aranżacjach. Następnie uczestnicy uroczystości w asyście orkiestry dętej przeszli na teren Izby Pamięci ks. Romana Kotlarza, gdzie ponownie złożono kwiaty i wieńce pod obeliskiem upamiętniającym duchownego.

Festiwal Ikony Wolności

Podczas festiwalu, od 15 sierpnia Powiatowy Instytut Kultury przypominał osoby zasłużone dla budowania wolnej Polski oraz walczące o jej niepodległość. Były to wystawy zarówno o bohaterach znanych z lekcji historii, takich jak choćby marszałek Józef Piłsudski, Ignacy Jan Paderewski czy Stefan Rowecki “Grot”, ale też o naszych lokalnych Ikonach Wolności, czyli Teresie Grodzińskiej, ks. Romanie Kotlarzu czy Janie Piwniku “Ponurym”, lub Maksymilianie Jakubowskim. Wystawy plenerowe w różnych miejscowościach powiatu będą eksponowane do połowy września.

Podziękowania PIK

Powiatowy Instytut Kultury dziękuje licznej publiczności Festiwalu i wszystkim, którzy wsparli go logistycznie, czyli bibliotekom gminnym: Jedlińska, Jastrzębi, Iłży (filia Krzyżanowice), Zakrzewa oraz parafiom pw. NMP Królowej Polski w Pionkach, Opieki św. Józefa w Jedlni – Letnisku, św. Jana Chrzciciela w Zakrzewie, MB Częstochowskiej w Pelagowie oraz Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Pionkach. Współorganizatorami wydarzenia byli: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie, Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Radomiu oraz Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Gminy Kowala.

Podziękowania należą się również znakomitej grupie Lustro, której nowoczesne aranżacje utworów patriotycznych z płyty “Gloria Victis”, nie mają sobie równych oraz parafii pw. MB Częstochowskiej w Pelagowie – Trablicach na czele z jej proboszczem ks. Janem Podsiadło.

Pamiętamy o księdzu Romanie Kotlarzu

Ks. Roman Kotlarz (1928-1976) 25 czerwca 1976 r. znalazł się – jak sam pisał – “świadomie i dobrowolnie” w ogromnej rzeszy strajkujących z Zakładów Metalowych Waltera w Radomiu. Następnie ze schodów kościoła Świętej Trójcy błogosławił protestujących robotników w czasie manifestacji. Po wydarzeniach Czerwca ’76 ks. Kotlarz modlił się w parafii w Pelagowie wraz z wiernymi w intencji pobitych, aresztowanych i usuwanych z pracy robotników. W kazaniach domagał się szacunku dla człowieka i jego pracy, piętnował kłamstwo i brak sprawiedliwości w PRL. Wzywany na przesłuchania, przechodził “ścieżki zdrowia”, kilkakrotnie w okrutny sposób został pobity do nieprzytomności przez “nieznanych sprawców”.

15 sierpnia 1976 r. ks. Kotlarz odprawiał w parafii w Pelagowie Mszę św. za pobitych robotników. W jej trakcie zasłabł. Po trzydniowym pobycie w szpitalu zmarł 18 sierpnia. W 1981 r. po licznych protestach wiernych, władze wszczęły śledztwo w sprawie śmierci kapłana, które po kilku miesiącach dochodzenia zakończyło się umorzeniem. W 1990 r. prokuratura wojewódzka w Radomiu wznowiła śledztwo, ale i ono zostało umorzone, chociaż prokuratorzy przesłuchali prawie wszystkich funkcjonariuszy SB zajmujących się w Radomiu zwalczaniem Kościoła katolickiego.

Ks. Roman Kotlarz został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP jednym z najwyższych polskich odznaczeń, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce.