Od 1 stycznia 2024 roku zmieniają się przepisy Prawa farmaceutycznego, w którym uregulowano sprawy związane z dyżurami aptek. Zgodnie z nowymi przepisami, starostwo powiatowe nie będzie już wyznaczało tzw. aptek dyżurnych na terenie powiatu. W praktyce oznacza to, że po leki w porze nocnej oraz w święta mieszkańcy powiatu powinni jechać do aptek całodobowych w Radomiu.

Z nowych przepisów wynika, że samorządy, tak jak do tej pory, zbierać będą informacje o pracy aptek ogólnodostępnych na swoim terenie. Jeśli okaże się, że godziny ich otwarcia nie zapewniają mieszkańcom dostępu do leków w porze nocnej i w święta, a sytuacja ta będzie dotyczyć powiatów, których siedzibą są miasta do 40 tys. mieszkańców – wówczas władze samorządowe będą zobligowane do wyznaczenia apteki dyżurnej. Obowiązek ten nie będzie dotyczył tzw. powiatów obwarzankowych (czyli mających swoją siedzibę w miastach na prawach powiatu lub sąsiadujących z nimi).

Powiat Radomski jest tzw. „powiatem obwarzankowym” więc nie będzie zobowiązany do ustalania dyżurów aptek, natomiast pacjenci z Powiatu Radomskiego będą mogli korzystać z aptek dyżurujących na terenie miasta Radomia. Ustaleniem ich dyżurów ma zająć się inny organ administracji samorządowej – czyli Rada Miejska w Radomiu. Do czasu ustalenia nowego, obowiązuje dotychczasowy rozkład pracy aptek dyżurnych. Jednocześnie ustawodawca nie dał Radzie Powiatu Radomskiego możliwości ustalenia innego harmonogramu pracy aptek dyżurnych na terenie powiatu.

W dniu 20 września 2023 r. ogłoszona została w Dzienniku Ustaw (poz. 1938) Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza zmiany do ustawy prawo farmaceutyczne, mówiącej m.in. o dyżurach aptek. Doprecyzowano w niej pojęcie „dyżuru apteki”, czego do tej pory nie było.

W nowych przepisach nie ma już pojęcia “dyżuru całodobowego apteki” w dzień powszedni i w święta. Zgodnie z nowymi przepisami, “dyżurem w dzień wolny od pracy” jest dyżur pełniony przez aptekę ogólnodostępną w niedzielę i święta bez przerwy przez kolejne 4 godziny zegarowe w przedziale czasowym między godz. 10 a 18. Natomiast “dyżurem w porze nocnej” jest dyżur pełniony przez aptekę ogólnodostępną bez przerwy przez kolejne 2 godziny zegarowe w przedziale czasowym między godzinami 19 a 23.

Apteki w Pionkach bez dyżurów

Warto podkreślić, że brak apteki dyżurnej w mieście Pionki nie jest spowodowany działalnością Starostwa Powiatowego. Już od dłuższego czasu właściciele aptek na terenie powiatu twierdzili, że nie mają odpowiedniej liczby pracowników, aby zapewnić dyżury nocne i świąteczne, a liczba pacjentów kupujących leki podczas takich dyżurów jest bardzo mała. W lipcu 2023 roku ze stałych dyżurów zrezygnowała apteka, która przez całe lata była tam placówką dyżurną.

Zarząd Powiatu nie wyraził zgody na rezygnację pionkowskich aptek z dyżurów do końca 2023 roku. Starostwo Powiatowe przeprowadziło konsultacje z władzami samorządowymi, w tym burmistrzem miasta Pionki oraz izbą zawodową aptekarzy, a także samymi właścicielami aptek. W rezultacie został przyjęty system dyżurów naprzemiennych dla 7 aptek w Pionkach. Było to rozwiązanie kompromisowe dla wszystkich stron, a także najbardziej wygodne dla mieszkańców. Funkcjonowało do końca 2023 roku – do czasu zmiany wspomnianych przepisów ogólnopolskich.

Dyżury aptek problemem od lat

Do tej pory wyznaczaniem aptek dyżurnych lub całodobowych (po konsultacjach z aptekarzami i burmistrzami czy wójtami) zajmowały się starostwa powiatowe, a Rady Powiatu podejmowały odpowiednie uchwały. Zgodnie z przepisami, rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien “być dostosowany do potrzeb ludności” oraz “zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy”. W starych przepisach nie było podanej definicji “dyżuru apteki”, ani żadnej możliwości karania właścicieli aptek przez starostwa powiatowe w razie braku obowiązku dyżurowania. Wobec tego wiele aptek po prostu rezygnowało z dyżurów albo zmieniało godziny pracy, wyznaczone przez Radę Powiatu.