W czwartek, 11 września w Kowali po raz kolejny uczczono pamięć słynnych polskich lotników por. Franciszka Żwirki i inż. Stanisława Wigury. Najpierw w miejscowej szkole podstawowej odbyły się warsztaty edukacyjne i piękna uroczystość, potem złożono kwiaty pod pomnikiem.

11 listopada 1932 r. w Kowali odsłonięto niewielki pomnik, którego budowa trwała zaledwie kilka tygodni. Powstał z inicjatywy i potrzeby serca okolicznych mieszkańców dla zachowania pamięci oraz wyrażenia smutku po niedawnej śmierci dwóch bohaterów przestworzy. Głównym elementem zdobiącym cokół jest śmigło, a na tablicy czytamy: „W dowód pamięci polskim lotnikom – Żwirko i Wigura – mieszkańcy Kowali”. To pierwszych pomnik poświęcony temu legendarnemu duetowi, który powstał w Polsce. Prawdopodobnie, jedyny też, który przetrwał wojnę. Przypomnijmy, że obaj lotnicy zginęli w wyniku burzy 11 września 1932 r., lecąc swoim samolotem RWD-6, w okolicach Cierlicka na Śląsku Cieszyńskim.

11 września, w 93. rocznicę katastrofy, szkoła podstawowa w Kowali oraz Powiatowy Instytut Kultury przypomnieli o bohaterach, a także o historii pomnika podczas wydarzenia Kowala Challenge. Challenge – to nawiązanie do nazwy międzynarodowej imprezy, w której w 1932 roku, niedługo przez wypadkiem, triumfowali polscy piloci. W 2023 i 2024 r. wydarzenie miało formę historycznego pikniku, w tym roku przyjęto nieco inną formułę.

PIK we współpracy z Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie zorganizował „Podniebną szkołę”, czyli pokazy gier, warsztatów i innych atrakcji. Był wyświetlany film „Żwirko i Wigura – 15 dni chwały”. Odbyła się też wystawa poświęcona lotnikom „Start do wieczności”. Można było też zobaczyć wyposażenie lotnicze, jak kombinezony czy hełmy oraz prawdziwą kabinę legendarnego już polskiego samolotu odrzutowego Iskra.

Z kolei Muzeum Oręża Polskiego – Muzeum Studzianki Pancerne zaprezentowało część historyczną naszych wojskowych obrońców polskiego nieba. Było tam całe mnóstwo przeróżnych artefaktów w tym te bezpośrednio związane z Franciszkiem Żwirko i Stanisławem Wigurą. Ale to nie wszystko. Dostępna była także wystawa lotnicza oraz prezentowany był film historyczny „Żwirko i Wigura. 15 dni chwały”. Jednym słowem historycznie i lotniczo działo się bardzo wiele.

Najmłodsi mogli między innymi kolorować przeróżne samoloty bądź uczestniczyli w warsztatach plastycznych z Anną Szary. Niezwykle interesujące gry i zabawy ruchowe były dziełem Foto – Anim Animacje i atrakcje dla dzieci. Chętnie odwiedzane było również stoisko Gminna Biblioteka Publiczna w Kowali-Stępocinie, która specjalnie na to wydarzenie przygotowała zestaw ciekawych książek lotniczych. Troszkę starsi zapoznawali się z zasadami pierwszej pomocy. O tym jak należy prawidłowo postępować w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia mówiła Lidia Wierzbicka z ZHR HOPR Staropolska. Wiedza z pierwszej pomocy zawsze jest potrzebna.

– Tu w szkole zawieracie przyjaźnie i różne znajomości. Ale szkoła to również fundamentalna lekcja patriotyzmu i nauka o historii, także tej najbliższej, lokalnej – mówił Waldemar Trelka – starosta radomski.

Na zakończenie złożono kwiaty pod pomnikiem Żwirki i Wigury w centrum Kowali. Władze Powiatu Radomskiego reprezentował starosta radomski Waldemar Trelka i przewodniczący Rady Powiatu Zdzisław Mroczkowski. Nie zabrakło też władz gminy Kowala – wójta Wiesława Pachniewskiego, przewodniczącego Rady Gminy Dariusza Chruślaka oraz radnych Jarosława Słomki i Dariusza Bieleckiego. Wiązanki kwiatów złożyli też uczniowie wraz z dyrektor szkoły Małgorzatą Konieczną i wicedyrektor Iwoną Więckowską.

W imieniu Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie wiązankę złożył wicedyrektor Jakub Mitek. Krótką modlitwę za tragicznie zmarłych lotników z 1932 roku, ale także ppłk. Macieja „Slaba” Krakowiana, znanego pilota wojskowego, który zginął podczas treningu przed Air Show, zaintonował ks. Piotr Borciuch, proboszcz parafii w Kowali. Asystę honorową zapewnili kadeci klas mundurowych powiatowego Zespołu Szkół Ponadpodstawowych im. S. Staszica w Iłży.