Aktualności

XXX Jarmark Sztuki Ludowej w Iłży. Wielkie święto tradycyjnego rzemiosła, tańca i śpiewu

11.08.2025

W niedzielę, 10 sierpnia, w Iłży odbyła się jubileuszowa edycja Jarmarku Sztuki Ludowej, wydarzenia, które od 30 lat pokazuje dawne tradycje rzemieślnicze i zawody, jak kowal, garncarz, koronkarka czy lalkarka. Bohaterami tego dnia byli lalkarka Rozalia Siwiec oraz kowal Paweł Winiarski – oboje zostali wyróżnieni i nagrodzeni za wieloletnie kontynuowanie dawnych tradycji.

Organizatorem Jarmarku jest Towarzystwo Ochrony i Promocji Zawodów Ginących. Jego powstanie w październiku 1994 roku było związane z likwidacją Spółdzielni Rękodzieła Ludowego „Chałupnik”, a jednocześnie próbą ocalenia dorobku związanych z nią autentycznych twórców ludowych.

Pierwszy Jarmark Sztuki Ludowej zorganizowano w 1995 roku, a z czasem stał się on jednym z największych wydarzeń kulturalnych w powiecie radomskim, przyciągając twórców i gości z całej Polski, a nawet z zagranicy.

– To wydarzenie, które nie zostało stworzone na potrzeby turystyki, tylko wyrosło z potrzeby serca i odpowiedzialności za dziedzictwo. Stałych gości mamy od trzech dekad. Artyści, którzy przyjeżdżają regularnie, traktują Jarmark jak święto – nie tylko wystawowe, ale też towarzyskie i duchowe. Jarmark łączy pokolenia i tworzy przestrzeń międzyludzką, która jest dziś ogromną wartością – mówił nam Rafał Zapłata, obecny prezes Towarzystwa.

Tak było też i w tym roku. Na stoiskach prezentowali się twórcy z różnych dziedzin: garncarze, rzeźbiarze, kowale, wikliniarze, hafciarki, koronczarki, twórcy lalek, artyści tworzący z drewna, sznurka, sizalu, bibuły, papieru, srebra i wosku. Obecni byli pszczelarze i Koła Gospodyń Wiejskich, biorące udział w konkursie Smaki Powiatu Radomskiego.

Medale „Zasłużony dla Ziemi Iłżeckiej”, Pro Masovia oraz nagrodę samorządu Iłży otrzymał Paweł Winiarski, mistrz kowalstwa, który od ponad 40 lat z wielka pasją kontynuuje tradycje tego rzemiosła.

Nagrodę Pro Masovia otrzymała również znana lalkarka Rozalia Siwiec oraz Towarzystwo Ochrony i Promocji Zawodów Ginących w Iłży za wieloletnią pracę na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego.

Równolegle odbywał się Przegląd Kapel Ludowych i Zespołów Śpiewaczych. Na scenie zaprezentowały się kapele i zespoły ludowe z całego regionu. Pierwsze miejsce zdobył zespół Raz na Ludowo z Lesiowa w gminie Jastrzębia za wykonanie tradycyjnej muzyki ludowej. Drugie miejsce zajęła Kapela Zdzisława Kwapińskiego, a trzecie zdobył Zdzisław Gajewski.

Podziękowania za udział w przeglądzie otrzymali: Zespół Śpiewaczy ze Starosiedlic, Zespół Śpiewaczy KGW Pakosław, Zespół Ludowy Hektarjanki, Zespół Śpiewaczy KGW Seredzianki, Alina Maciejczak, Andrzej Myszka, Hania Gruszka, Zespół Śpiewaczy „Kalina” przy KGW w Koszarach, Zygmunt Żak, KGW im. J. Myszki Jasieniec Górny, Kapela od Płatki przy NKGW Piłatka oraz Kapela Stanisława Grudniewskiego. Występy oceniała komisja w składzie: Milena Kusztal – przewodnicząca, Katarzyna Bochyńska-Wojdył oraz Łukasz Babula.

W wieczornej części wydarzenia uczestnicy mogli zobaczyć występ Folk Kapeli Góralska Hora. Na zakończenie zagrała Kapela Radomskie Muzykanty, a chętni mogli potańczyć na dechach.

Organizatorem wydarzenia było Towarzystwo Ochrony i Promocji Zawodów Ginących w Iłży, wspierane przez liczne instytucje partnerskie, w tym Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi, Samorząd Województwa Mazowieckiego, samorząd Powiatu Radomskiego oraz Miasta i Gminy Iłża, Miejsko-Gminną Bibliotekę Publiczną czy Muzeum Regionalne imienia Adama Bednarczyka w Iłży.

Powrót